Eerste Hulp bij Bedreigde Collecties

Overvolle depots, een gebrek aan middelen en mensen om goed zorg te dragen voor alle objecten, een deel van de voorwerpen past niet (meer) in de collectie of een erfgoedinstelling moet haar deuren sluiten. Veel musea, heemkundekringen en overheden zullen deze problemen herkennen en overgaan tot het afstoten van (een deel van) de collectie. Overhaaste en verkeerde beslissingen kunnen de collectie in gevaar brengen. Bij het afstoten van een collectie is het dan ook van groot belang dat je bedachtzaam en transparant te werk gaat. Hier lees je hoe u dat kunt doen, en waar je rekening mee dient te houden. Ook vind je enkele tips voor particulieren die een voorwerp of een collectie (bijvoorbeeld uit een nalatenschap) goed willen onderbrengen.

Collectieplan

Wanneer je een collectie hebt, is een collectieplan een onmisbaar hulpmiddel. Het plan biedt inzicht in de collectie en geeft duidelijkheid bij de uitvoering van het collectiebeleid. Dit geldt niet alleen voor musea. Ook bijvoorbeeld archieven, heemkundekringen, kerken en gemeenten beheren collecties. Het collectieplan is ook een leidraad bij een eventuele afstoting van (een deel van) de collectie. Wanneer het collectieprofiel duidelijk in het plan is omschreven, kan dit profiel het uitgangspunt van de selectie zijn. Op de website van het LCM vind je een handreiking voor het schrijven van een collectieplan. 

Collectiewaardering

Overhaaste en verkeerde beslissingen rondom afstoting kunnen een collectie in gevaar brengen. Om dit gevaar te minimaliseren, is het methodisch uitvoeren van collectiewaardering van groot belang. Vanuit het collectieplan kan een collectiewaarderingstraject opgestart worden. De nieuwe inzichten zijn direct weer bruikbaar in het collectieplan. De Rijksdienst heeft een methode ontwikkeld voor collectiewaardering. Deze methode voor collectiewaardering en een praktijkvoorbeeld vind je op de themapagina Collectiebeheer. 

Herbestemming van erfgoed uit nalatenschappen van particulieren

Veel particulieren hebben bijzondere voorwerpen van overleden familieleden die zij graag zouden willen overdragen aan een museum. Bijvoorbeeld een doopjurkje, een schilderij of kantklotsmaterialen. De medewerkers van Erfgoed Brabant denken graag mee over de vraag in welk museum een voorwerp eventueel zou passen. Het is immers heel fijn dat mensen zich inspannen om een goede bestemming te vinden. Wel is het zo dat alleen op basis van een meegestuurde foto nooit zomaar een oordeel kan worden gegeven. In veel gevallen is het belangrijk om meer informatie over een voorwerp te hebben. 

Lees het artikel "Herbestemming van erfgoed uit nalatenschappen van particulieren" voor meer informatie.  

Afstoten BKR-kunst

Binnen de Beeldende Kunstenaars Regeling (1956-1987) konden kunstenaars in ruil voor onder andere kunstwerken een inkomen krijgen. Veel gemeenten bezitten kunstwerken uit deze regeling. Onze collega's bij Erfgoed Gelderland begeleiden gemeenten bij herplaatsingstrajecten van BKR-kunst. Speciaal voor deze website hebben zij een stappenplan gemaakt. Klik hier voor het stappenplan voor het afstoten van BKR-kunst. 

Sluiting van een museum

Wanneer een museum zijn deuren (moet) sluiten, brengt dit veel werk met zich mee. Het behoud van de collectie is hier een belangrijk onderdeel van. Op de website van het LCM wordt hier uitgebreid op ingegaan. Klik hier om de website van het LCM te bezoeken. 

In 2011 moest Museum Scryption in Tilburg sluiten. Bekijk onderstaande video waarin Kathy Marchand vertelt over wat er toen met de collectie gebeurde. De video is een aflevering van de reeks Goud van Brabant - Passie voor Erfgoed. Bekijk alle afleveringen op Brabantserfgoed.nl. 

Archieven

Het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) geeft advies en praktische informatie op het gebied van archieven aan particulieren, organisaties, instellingen, gemeenten, waterschappen en provinciale instellingen. In bepaalde gevallen neemt het BHIC schenkingen van archieven aan. Hiervoor gebruikt het BHIC een acquisitieprofiel. Bezoek voor meer informatie de website van het Brabants Historisch Informatie Centrum. 

Fotografie

• Grote en kleine banner: Mees van den Ekart. Alle rechten voorbehouden.
• Openluchtmuseum: winkel Zus en Jet, Krommenie. Openluchtmuseum Arnhem. Klik hier om naar de foto op Wikipedia te gaan.