Immaterieel erfgoed is een gewoonte, traditie, feest, streektaal of ambacht met wortels in het verleden. Immaterieel erfgoed gaat, net als materieel erfgoed, over betekenisgeving. Dat betekent dat erfgoed enkel als erfgoed gezien wordt als er mensen zijn die het als zodanig benoemen, erkennen en in stand willen houden.
Dat maakt dat de erfgoedgemeenschap rondom het erfgoed een centrale plek heeft.
Veel erfgoedgemeenschappen bewegen zich rondom een erfgoedcollectie. Bij immaterieel erfgoed neemt de erfgoedcollectie een minder prominente rol in, of is deze zelfs afwezig. Hierdoor heeft de erfgoedgemeenschap een veel grotere rol. De erfgoedgemeenschap is de kern, de collectie of het materiaal maakt het mogelijk om actieve beoefening van de erfgoedvorm te behouden.
Internationale verdragen
Door het ‘Immaterieel erfgoedverdrag’ van Unesco is er steeds meer aandacht voor immaterieel erfgoed. Deze vormen van erfgoed verdienen het om gezien te worden. Het Verdrag van Faro versterkt dit. Het Verdrag van Faro stelt dat niet het erfgoed zelf maar de mensen die zich bezig houden met het Verdrag van Faro het belangrijkste zijn. Zij bepalen samen wat erfgoed is. Daarnaast stelt het Verdrag van Faro ook dat erfgoed een functie kan hebben in de samenleving.
Het Unesco-verdrag en het Verdrag van Faro gaan beide over bewustwording. De betekenis van erfgoed is met de verdragen verbreed en er wordt nagedacht over hoe beoefenaars van erfgoed kunnen bijdragen aan het voortbestaan van erfgoed. Door de verdragen wordt er meer gekeken naar het dynamisch ontwikkelen van erfgoed. Erfgoed hoeft niet bewaard te worden onder een glazen stolp maar mag veranderen.