In 2019 is CARE (Community Archaeology in Rural Environments) opgericht; een gemeenschapsarcheologieproject waaraan acht dorpen in het Groene Woud deelnemen. Met CARE gaan bewoners op onderzoek naar de geschiedenis van hun dorp door op akkers en in tuinen te helpen bij archeologische opgravingen. Ook vrijwilligers van verschillende lokale heemkundekringen zijn betrokken. Hun kennis over de lokale geschiedenis is van grote waarde voor het project. Drijvende kracht achter CARE is archeoloog Johan Verspay (Universiteit van Amsterdam).
De afgelopen jaren zijn binnen het project verschillende opgravingen uitgevoerd. Twee voorbeelden zijn de Summer School in Schijndel in de zomer van 2021 en een opgravingsweekend in april 2022 in het centrum van Boxtel.
Tekst loopt door onder foto.
Johan Verspay bij een archeologische opgraving.
Summer School
De tiendaagse Summer School (2021) was een initiatief van CARE en Heemkundekring Schijndel. Op het programma van de Summer School stonden onder meer lezingen, workshops, veldonderzoek, vondstanalyse en een excursie. De circa zeventig deelnemers - waaronder acht archeologiestudenten van de Universiteit van Amsterdam - hoopten op een akker sporen te vinden van de Slag om Boxtel. Na tien dagen graven was hiervan geen enkel spoor gevonden en moest de conclusie worden getrokken dat de Slag op een andere plek heeft plaatsgevonden. Ondanks dit resultaat was de Summer School voor heemkundige Gerard van Kaathoven een succes. Gerard: "Het project heeft veel bewoners enthousiast gemaakt voor de lokale geschiedenis en een aantal van hen is zelfs lid geworden van de heemkundekring. De Summer School bevestigt dat archeologie een goede manier is om bewoners, waaronder ook kinderen en jongeren, te bereiken. Dat komt omdat archeologie iets spannends heeft."
Meer informatie over de werkgroep 'Archeologie' van Heemkundekring Schijndel vindt u hier.
Tekst loopt door onder foto.
Vrijwilliger zeeft opgegraven zand. Boxtel 2022. Project CARE. Foto Erfgoed Brabant.
Opgravingsweekend in het centrum van Boxtel
In een weekend in april 2022 zetten meer dan tien gezinnen hun achtertuin in het centrum van Boxtel open. In alle tuinen groeven heemkundigen en buurtbewoners onder leiding van professionele archeologen een proefputje. De tuinen zijn strategisch gekozen. Bijvoorbeeld in een van de tuinen stond vroeger een herberg en in een andere heeft waarschijnlijk een deel van een mottekasteel gestaan.
Het team achter CARE en de betrokken heemkundekringen hoopten met de opgravingen een beter beeld te krijgen van de dorpsvorming. Daarnaast was het weekend een manier om bewoners bij hun eigen geschiedenis te betrekken. Dit laatste is in ieder geval een succes. De tuineigenaren straalden stuk voor stuk plezier uit. Een buurvrouw van één van de tuinen omschreef het mooi: "Ik vind het bijzonder dat je eigen achtertuin zoveel geschiedenis heeft meegemaakt." Opvallend was de grote aanwezigheid van jonge kinderen. Ook zij konden helpen, onder andere door het opgegraven zand te zeven.
Actualiteitenprogramma EenVandaag maakte een reportage over het opgravingsweekend in Boxtel. Bekijk hier de video.
Johan Verspaay en vrijwilligers bij een proefputje in een tuin in Boxtel, 2022. Project CARE. Foto Erfgoed Brabant.