Bedreigd Gebouwd Erfgoed

Bij bedreigd gebouwd erfgoed is de eerste stap contact opnemen met de gemeente. Ook kunt u contact opnemen met de lokale heemkundekring. Een overzicht van heemkundekringen is te vinden op de website van koepelorganisatie Brabants Heem. Zij hebben misschien goede contacten bij de gemeente en willen meestrijden voor behoud. Via het huis-aan-huisblad kunt u duidelijk maken wat er bijzonder is aan het erfgoed dat u wilt behouden om zo steun te krijgen van wijk- dorps- of stadsgenoten. Ook acties kunnen hierbij helpen. Klik hier om de site van Brabants Heem te bezoeken.

Rijksmonumenten

Een eigenaar van een rijksmonument is volgens de Erfgoedwet verplicht zijn gebouw zodanig te onderhouden dat het behoud gewaarborgd is. Wanneer dit niet gebeurt, kan de betreffende gemeente de eigenaar hierop aanspreken. In het uiterste geval kan een gemeente onderhoud afdwingen. Meer informatie over de Erfgoedwet vindt u op de website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

Gaat u aan de slag met een monument? Op Monumenten.nl vindt u per gemeente informatie over geldende regels voor monumenten en welke mogelijkheden er zijn tot ondersteuning, zoals subsidies, financiering, duurzaamheidsinitiatieven, vooroverleg met de gemeente of meer informatie over de historie van uw monument. Klik hier om de website Monumenten.nl te bezoeken.

Bekijk het filmpje voor een voorbeeld van iemand die zich inzet voor bedreigd erfgoed: Ineke van de Weijgaert over de Keenesluis naast haar huis.

In Noord-Brabant zijn er verschillende organisaties die streven naar behoud van gebouwd erfgoed. Stichting Monumentenhuis Brabant helpt gemeenten met hun monumentenzorg en monumentenbeleid. Zij hebben ook een werkmaatschappij die niet alleen voor gemeenten maar ook voor monumenteneigenaren ondersteuning biedt: Monumentenhuis Brabant B.V. Via tal van producten en diensten biedt Monumentenhuis Brabant B.V. concrete hulp, bijvoorbeeld bij het opstellen van een monumentenlijst, bouwhistorisch onderzoek, archeologisch onderzoek, enzovoort. 

• Klik hier voor de site van Stichting Monumentenhuis Brabant.
• Klik hier voor de site Monumentenhuis Brabant B.V.

Monumentenbeheer Brabant (voormalig Monumenten Fonds Brabant) verwerft monumenten die bedreigd worden met als doel behoud door middel van exploitatie. Ze zoeken voor hun monumenten passende gebruikers voor duurzame herbestemming. Bezoek hier de website van Monumentenbeheer Brabant.

Specifieke gebouwtypen

Voor het behoud van molens bestaat de Molenstichting Noord-Brabant. Informatie over boerderijen vindt u bij Stichting De Brabantse Boerderij en de Boerderijenlijn. In 1978 is de Vereniging Vrienden van Brabantse Kastelen opgericht, die opkomt voor Brabantse kastelen.

• Klik hier voor de site van de Molenstichting Noord-Brabant.
• Klik hier voor de site van Stichting De Brabantse Boerderij.
• Klik hier voor meer informatie over de Boerderijenlijn.
• Klik hier voor de site van de Vereniging Vrienden van Brabantse Kastelen.

Op landelijk gebied zijn er eveneens verschillende organisaties die strijden voor het behoud van gebouwd erfgoed. Erfgoedvereniging Heemschut is een vereniging die al sinds 1911 bestaat. Heemschut zet zich in voor het beschermen en behouden van waardevolle objecten en gebieden. Dit kunnen gebouwen, landschappen of mobiel erfgoed zijn. Dit werk doen zij met de inzet van vrijwilligers. Iedere provincie en de stad Amsterdam beschikt over een commissie waarbij het Landelijk bureau in Amsterdam de vrijwilligers ondersteund. Naast de commissies heeft Heemschut ook werkgroepen die zich richten op specifieke onderwerpen. Op de website van Erfgoedvereniging Heemschut kunt u via het contactformulier een melding doen van bedreigd erfgoed. Klik hier om naar de website Erfgoedvereniging Heemschut te gaan.

De Federatie Instandhouding Monumenten Nederland (FIM Nederland) is de belangenbehartiger van particuliere monumentenorganisaties in Nederland en komt op voor de belangen van gebouwde, groene en mobiele monumenten. De leden van de FIM hebben een cruciale rol, omdat zij gesignaleerde misstanden melden. De FIM pakt deze misstanden aan middels gerichte lobby naar politici en bestuurders, informeert overheden over urgente kwesties en brengt (ongevraagd) advies uit over lange termijn ontwikkelingen in de sector. Bezoek de website van de Federatie Instandhouding Monumenten Nederland voor meer informatie.

Weet u van een rijksmonument dat schade heeft opgelopen door bijvoorbeeld brand, water of vandalen? Dan kunt u contact opnemen met het Incidententeam van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Wanneer een rijksmonument schade heeft, neemt het team contact op met de desbetreffende gemeente met als doel de eigenaar, de gemeente en andere betrokkenen te adviseren over maatregelen die vervolgschade kunnen veroorzaken. Bijvoorbeeld: bescherming tegen inregenen; plaatsen van een hekwerk om diefstal te voorkomen; stutten van muren. Klik hier voor meer informatie over het Incidententeam van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

De kerntaak van de Monumentenwacht is het uitvoeren van inspecties en het geven van onderhoudsadvies. Op de website vindt u onder andere inspiratie en praktische tips voor het goed voorbereid aan de slag gaan met een monument. Klik hier om de website van Monumentenwacht te bezoeken.

Verdedigingswerken en industrieel erfgoed

Verder zijn er specifieke soorten erfgoedorganisaties, bijvoorbeeld Stichting Menno van Coehoorn voor verdedigingswerken. Voor industrieel erfgoed kunt u terecht bij Federatie Industrieel Erfgoed Nederland.

• Klik hier voor de website van Stichting Menno van Coehoorn.
• Klik hier voor de website van Federatie Industrieel Erfgoed Nederland.

Steun van een Europese organisatie kan wonderen doen in de strijd voor behoud. Er zijn diverse organisaties bij wie u terecht kunt. Europa Nostra is bijvoorbeeld een organisatie die zich inzet in heel Europa voor bescherming van erfgoed, mede met geld van de Europese Unie. Bezoek hier de website van Europa Nostra.

Via de Heritage Alert van ICOMOS kunt u melding maken van bedreigd erfgoed waarna ICOMOS haar netwerk kan inzetten om hier aandacht voor te vragen. ICOMOS is een internationale organisatie en reageert over het algemeen alleen op verzoeken van internationaal of nationaal belang. Klik hier voor meer informatie over de Heritage Alert van ICOMOS. 

Objecten of archeologische terreinen die niet alleen van nationaal belang zijn, maar in de hele wereld erkenning krijgen, staan op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. UNESCO is een organisatie van de Verenigde Naties die zich onder andere inzet voor een interculturele dialoog door cultuur. Een Nederlands voorbeeld van werelderfgoed is de grachtengordel in Amsterdam. Klik hier voor de site van UNESCO.